We proberen niet zomaar wat, er zit een plan achter

20-06-2023 | 08:20

“Ik vind het echt heel belangrijk dat donateurs weten wat er met hun geld gebeurt. Als zij doneren voor onderzoek naar darmkanker, dan willen ze ook resultaat zien, dat is heel terecht. Daarom vind ik het goed om te vertellen dat we niet zomaar experimenten doen in het laboratorium. Achter al onze onderzoeken zit een duidelijk plan. Met pas nog een heel mooi resultaat.”

Lisanne is analist op een onderzoekslaboratorium van het Amsterdam UMC. Samen met artsen en andere onderzoekers doet zij mee aan de Zuiderzee Klassieker. Ze gaan voor de 80 km. Voor haar is dit een thuiswedstrijd, want ze woont in Apeldoorn. Ze heeft in haar omgeving gelukkig nog niet te maken gehad met darmkanker, maar in haar werk des te meer. Ze reist elke dag naar Amsterdam voor leuk én belangrijk werk: onderzoek naar darmkanker.

“We doen bijvoorbeeld onderzoek naar hoe een tumor in de darmen ontstaat. En wat is de rol van lichaamseigen stamcellen hierbij als hierin een mutatie (verandering) ontstaat. Elke week ‘vernieuwd’ je darm zich als het ware door het delen van stamcellen. Als we beter weten wat precies de gevolgen zijn van deze mutaties die uiteindelijk darmkanker veroorzaken, kunnen we dat proces misschien ook stoppen.”

Lisanne werkt al 7,5 jaar bij het Amsterdam UMC. Het onderzoeksteam is in die tijd gegroeid van 6 naar 28 collega’s. Onlangs hebben ze een fantastisch resultaat behaald in een onderzoek naar de competitie tussen goede (gezonde) en de slechte (gemuteerde) stamcellen die darmkanker veroorzaken. Deze competitie in de darm komt ook voor bij mensen met het FAP-syndroom. FAP is een erfelijke aandoening die poliepen veroorzaakt in de darmen, vaak bij nog jonge kinderen. En die poliepen kunnen uitgroeien tot darmkanker.

“Bij FAP zie je vaak dat jonge kinderen al een stoma moeten. Door de groei van poliepen en vervolgens het ontstaan van darmkanker, moet er steeds weer een deel van de darm verwijderd worden. We ontdekten aan de hand van vele experimenten dat lithium de gezonde stamcellen sterker maakt in de competitie tegen te slechte stamcellen. Op deze manier weten zij te winnen en zo poliepvorming te voorkomen. Heel bijzonder, want dit middel wordt normaal gebruikt bij psychische klachten. Onze ontdekking wordt nu in de praktijk getest. Jonge kinderen met FAP die nog vrijwel geen poliepen hebben, worden twee jaar gevolgd tijdens het gebruik van lithium voor een bepaalde periode. Het zou toch geweldig zijn als ook buiten het laboratorium blijkt dat lithium de groei van poliepen voorkomt?”

“Als mensen horen dat ik onderzoek doe naar darmkanker, dan krijg ik vaak vragen. Eet ik niet teveel rood vlees? Ben ik wel gezond bezig? Daar weet ik niet altijd antwoord op te geven.. Maar ik vind het echt belangrijk om over mijn werk te vertellen, om zichtbaar te zijn. Daarom zijn we hier ook als team. Een van mijn sponsoren is de vriendin van mijn oma. Zij is haar partner verloren aan maagkanker. Ze heeft me nu al twee keer met 50 euro gesponsord. Zo lief! Want al die donaties samen zorgen ervoor dat we kunnen blijven onderzoeken.”

Meer weten over het werk van Lisanne? Volg de belevenissen van Lisanne en haar collega’s op het lab via Instagram.